Mısır’ın demokratik yöntemlerle seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi (67) mahkeme salonunda duruşmanın sona ermesinin ardından hayatını kaybetti. Mahkeme salonunda hayatını kaybeden Mısır’ın eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin cenazesi, Kahire’de yoğun güvenlik önlemleri altında defnedildi. Mısır devlet televizyonu, Mursi’nin mahkemedeki ifadesi sırasında kalp krizi geçirerek öldüğünü dünyaya duyurdu.
Casuslukla Suçlanacaktı
Söz konusu duruşmada ülkenin seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı “casuslukla” suçlanacaktı. Mısır İçişleri Bakanlığı, darbeyle görevinden uzaklaştırılan eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin vefatının ardından ülkede alarm durumu ilan etti. Mısır medyasında yer alan haberlere göre, İçişleri Bakanlığı, planlamalarını kapsamlı bir şekilde gözden geçirmeye, ülke genelinde sabit ve mobil binlerce güvenlik devriyesi konuşlandırmaya başladı. Subay ve emniyet görevlilerinin izinlerini de iptal eden bakanlık, kamu ve özel kuruluşlar ile kiliseler ve otellere yönelik güvenlik önlemlerini artırdı. Bakanlık ayrıca, yollarda sıkı emniyet tedbirlerinin alınması, meydanlardaki güvenlik görevlilerinin artırılması ve “terörist” unsurlara karşı önleyici operasyonların gerçekleştirilmesini kapsayan “C” planını devreye soktu.
Muhammed Mursi Kimdir?
Mısır’ın demokratik yöntemlerle seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, 8 Ağustos 1951 tarihinde, Mısır’ın kuzeyindeki Şarkiye iline bağlı Eladva köyünde doğdu. Güney Kaliforniya Üniversitesi’nde tamamladı (1982). Northridge Kaliforniya Eyalet Üniversitesi’nde yardımcı doçent oldu(1982-1985). Ardından eğitim vermek için Mısır’daki Zagazig Üniversitesi’ne geldi. Lisans eğitimini 1975 senesinde Kahire Üniversitesinde onur belgesi ile başarılı bir şekilde tamamladı. Daha sonra Metalurji üzerine yüksek lisans yaptı. Aynı şekilde Güney Kaliforniya Üniversitesinden başarı bursu kazandı ve doktora eğitimini burada 1982 senesinde tamamladı.] Amerika Birleşik Devletlerindeki Güney Kaliforniya Üniversitesinde 1982-1985 yılları arasında yardımcı profesör görevini üstlendi. Zagazig Üniversitesi’nde 1985 senesinden 2010 senesine kadar mühendislik fakültesi dekanı olarak görev yaptı. Bunların yanı sıra Libya’daki Trablus Üniversitesi, Kahire Üniversitesi, Zagazig Üniversitesi, Güney Kaliforniya Üniversitesinde çalışmalar yapmış olup “Zemin Sertleşme Çözümleri” alanında onlarca çalışması vardır. Zagazig Üniversitesi’nde eğitim heyetine üye olarak seçilmiştir. Aynı şekilde Nasa’da görev yapmıştır. Metalurji alanındaki tecrübesini burada kazanmış ve çeşitli buluşlarda katkıda bulunmuştur. Mısır’da 2011 yılında gerçekleşen 25 Ocak Devrimi’nin ardından, Haziran 2012’de yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oyların yüzde 51,73’ünü alarak Mısır Cumhurbaşkanlığı görevine geldi. 24 Temmuz 2012’de Mursi’nin Cumhurbaşkanlığını kazandığı resmen açıklandı ve Mursi, 30 Temmuz 2012’de yemin ederek görevine başladı. Müslüman Kardeşler Teşkilatı’nın (İhvan) siyasi kanadı Hürriyet ve Adalet Partisi’nin Başkanlığını da yapan Mursi, 2000-2005 yılları arasında Mısır parlamentosunda milletvekilliği yapmıştı. Makine mühendisi olan Muhammed Mursi, evli ve 5 çocuk babasıydı. Darbe’nin ardından hakkında açılan “Hapishaneler baskını” davasında, Mursi idama mahkum edildi. Ancak bir buçuk yıl sonra Yüksek Mahkeme kararı bozarak Mursi’nin yeniden yargılanmasına karar verdi. Mursi hakkında görevden uzaklaştırıldıktan sonra 6 ayrı dava açıldı. Mursi’nin 4 davası karara bağlanmış, 2 davasında ise yargılama süreci devam ediyordu. Muhammed Mursi, eski Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek’i (1981-2011) istifaya zorlayan 2011 yılındaki halk devriminin ardından, 2012 yılında ülke tarihinde demokratik yollarla göreve gelen ilk Cumhurbaşkanı olmuştu. Mursi, 3 Temmuz 2013’te dönemin Savunma Bakanı ve ardından Cumhurbaşkanı olan Abdulfettah es-Sisi tarafından gerçekleştirilen askeri darbeyle görevinden uzaklaştırılmıştı. Askeri darbeyle görevden uzaklaştırılan Mursi, kamuoyunda “Hamas adına casusluk ve Vadi Natrun Hapishanesi’nden kaçış” olarak bilinen dava için hakim karşısına çıkmıştı. Hakimden söz alarak konuşan Mursi, konuşmasının ardından baygınlık geçirmiş ve mahkeme salonunda hayatını kaybetmiştir.
Mursi’nin Oğlundan İlk Mesaj: Allah’ın Huzurunda Buluşacağız
Eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin ölüm haberinin ardından ilk açıklama oğlundan geldi. Mursi’nin en büyük oğlu Ahmed, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, mahkeme salonunda geçirdiği baygınlığın ardından yaşamını yitiren babasını kaybetmiş olmanın acısını, “Babam! Allah’ın huzurunda buluşacağız” şeklinde ifade etti. Mısır’ın demokratik yollarla seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin vefatının ardından Başta Türkiye olmak üzere tüm dünyadan taziye mesajları yayınlandı. Darbeci Sisi’ye ise tepkiler çığ gibi büyüdü.Mısır Eski Devlet Başkanı Muhammed Mursi mahkeme salonunda şehadetinin ardından Başta Türkiye olmak üzere tüm dünyadan taziye ve tepki mesajları yağdı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mursi’nin ölümüyle ilgili, “Mahkeme salonunda cereyan etmiş öncelikle Mursi kardeşimize şehidimize Allah’tan rahmet diliyorum” ifadelerini kullandı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu; “Darbe O’nu iktidardan uzaklaştırdı, ancak hatırası gönüllerimizden silinmeyecek. Ümmet dik duruşunu unutmayacak! Mekanın cennet olsun” ifadelerini kullandı. AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik: “Darbecilerin ellerinde en acımasız araçlar ve yöntemler var. Ama Mursi’nin naaşından korkuyorlar. Onurlu olanın cansız bedeni bile cesaret abidesidir. Onursuz olanlar ise ellerinde ölüm makineleriyle gezen yaşayan ölülerdir.” ifadelerini kullandı.
İran’dan Taziye Mesajı
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi, Mısır’ın demokratik yollarla seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin vefatı sebebiyle bir taziye mesajı yayımladı. Dışişleri Bakanlığının internet sitesinde yayınlanan yazılı mesajında Musevi, “İran, büyük Mısır halkının görüşlerine saygıyla Muhammed Mursi’nin vefatı nedeniyle Mısır halkı, ailesi ve geride kalan dostlarına başsağlığı ve merhum için Allah’tan rahmet ve yakınlarına sabır dilemektedir” ifadeleri kullanıldı. Mesajda ayrıca, Mursi’nin Mısır halk hareketinin zaferi sonrası cumhurbaşkanlığına seçildiği vurgulandı. ABD yönetimi, Mısır’ın demokratik yöntemlerle seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin mahkeme salonunda hayatını kaybetmesine sessiz kaldı. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus, bakanlıkta düzenlenen günlük basın brifinginde gazetecilerin sorularını yanıtladı. Mursi’nin mahkemede vefatına ilişkin yorumu sorulan Ortagus, haberleri duyduğunu söylemekle yetindi. Uluslararası Af Örgütü de, Mursi’nin hayatını kaybetmesiyle ilgili “saydam ve derinlemesine” bir soruşturma yapılması çağrısında bulundu. Uluslararası Af Örgütü Ortadoğu ve Kuzey Afrika Direktör Yardımcısı Magdalena Mughrabi, Mursi’nin ölümünden “oldukça şok edici” olarak bahsederken, bu durumun Mursi’nin hapishanede gördüğü muameleye ilişkin ciddi sorular doğurduğuna yer verdi.
Dünya Müslüman Alimler Birliği
Dünya Müslüman Alimler Birliği Başkanı Ahmed er-Raysuni ise, Muhammed Mursi’nin, mahkeme salonunda hayatını kaybetmesine ilişkin, “Mursi’nin ölümü, sessiz kalarak iş birlikçi haline gelen Arap liderlerine bir ayıp ve utançtır” dedi. Birliğin internet sitesi üzerinden yayınlanan açıklamada, “Muhammed Mursi, altı yıldır hapishanelerde işkence görüyor ve acınılacak, maskara halindeki mahkemelere götürülüyor. Altı senedir onu parça parça öldürdüler” ifadelerine de yer verildi. Hamas ise Mursi’nin ölümüyle ilgili yaptığı açıklamada, “Mursi, Filistin davası da başta olmak üzere, Mısır ve halkı için uzun mücadelelerde bulundu” diyerek 67 yaşında hayatını kaybeden eski lider için başsağlığı diledi. Pakistan’da ana muhalefet partisi Pakistan Müslüman Ligi (PML-N) lideri Ahsan Iqbal da sosyal medya hesabı üzerinden, “Mısır’ın demokratik şekilde seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, tarihte cesareti ve saygınlığıyla anılacak.” mesajını paylaştı. Katar Emiri Temim bin Hamed el-Sani, Mursi’nin ölüm haberi üzerine sosyal medyadan, “Dr. Muhammed Mursi’nin ölüm haberini büyük bir üzüntüyle karşıladık. Ailesine ve Mısır halkına en derin duygularımla başsağlığı diliyorum.” ifadelerini paylaştı. Mısırlı Muhaliflerden Taziye Mısır’ın seçilmiş ilk cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin mahkeme salonunda hayatını kaybetmesinin ardından, Mısır’da muhaliflerden de taziye mesajları yayınlandı. Mursi’nin cumhurbaşkanlığı döneminde kendisine muhalefet eden ve daha sonra Abdulfettah es-Sisi karşısında 2014 yılında cumhurbaşkanlığına aday olan Hamdin Sabbahi, sosyal medya üzerinden yayınladığı taziye mesajında, “Mursi’nin cumhurbaşkanlığı döneminde kendisine muhalefet eden ve daha sonra Abdulfettah es-Sisi karşısında 2014 yılında cumhurbaşkanlığına aday olan Hamdin Sabbahi, sosyal medya üzerinden yayınladığı taziye mesajında, “Allah’tan geldik ve Allah’a dönüyoruz. Muhammed Mursi’nin ölümünü büyük ve derin bir üzüntüyle karşıladım. Allah’tan geniş rahmetiyle onu geniş cennetinde karşılamasını, iyiliklerini kabul etmesini, yanlışlarını görmezden gelmesini ve sevdiklerine sabır vermesini niyaz ediyorum” ifadelerine yer verdi.
Avukatı mursi’nin son sözlerini açıkladı
Avukatı, Muhammed Mursi’nin vefat etmeden önceki son sözlerini açıkladı: “Ülkemin güvenliği ve selameti için benimle mezara gidecek sırlarım var.” Mursi’nin avukatı Abdulmunim Abdulmaksut, ülkenin seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı’nın, “Şu ana kadar mahkemede neler olup bittiğini anlamıyorum. Avukat görmüyorum. Medya görmüyorum. Ortada bir mahkeme de görmüyorum. Mahkemenin görevlendirdiği avukat da beni savunacak bir bilgiye sahip olmayacak” dediğini kaydeden Abdulmaksut, Mursi’nin bir şiire atıfta bulunarak “kendisine zulmetse de ülkesine bağlı olduğunu” söylediğini aktardı.