Ticaret, Sanayi, Kültür, Turizm ve
Sanat Açısından
Ayrı Bir Öneme Sahip Marka Şehir
Kocaeli için Çalışıyoruz…
Kocaeli Valisi Hüseyin AKSOY’un Özgeçmişi 1963 yılında Trabzon ili Köprübaşı ilçesinde doğdu. İlkokul ve Ortaokulu burada tamamladı. 1980 yılında Trabzon Lisesinden mezun oldu ve aynı yıl Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesini kazandı. 1984 yılında Fakültenin Kamu Yönetimi bölümünden mezun oldu. 1985 yılında Trabzon Kaymakam Adayı olarak (73. Dönem) göreve başladı. Vakfıkebir, Alucra ve Arsin Kaymakam Vekilliklerinde bulundu. 1988 yılında Kaymakamlık Kursunu üstün başarı ile tamamlayarak yeni kurulan Isparta ili Aksu Kaymakamlığına Kurucu Kaymakam olarak atandı. Aksu Kaymakamlığı görevini yürütürken 1990-1991 yılları arasında yabancı dil eğitimi ve yönetim yapısı üzerine incelemede bulunmak üzere ABD’de bulundu. 1991 yılında yine Kurucu Kaymakam olarak yeni kurulan Rize Hemşin Kaymakamlığına atandı. Hemşin Kaymakamlığı görevi sırasında yaklaşık bir yıl süre ile Rize Pazar İlçesi Kaymakamlığını vekâleten yürüttü. 1993 yılında Malatya Yeşilyurt Kaymakamlığına atandı. 1995 yılında içişleri Bakanlığı Mülkiye Müfettişliğine atandı. 1996 yılında Mülkiye Başmüfettişi oldu. Teftiş Kurulunda bulunduğum süre içerisinde teftiş, inceleme ve araştırma, özel denetim, soruşturma gibi birçok farklı görevi yerine getirdi. Mülkiye Başmüfettişi kadrosunda iken;1997 yılında Başbakanlık İnsan Hakları Koordinatör Üst Kurulu Sekretaryasında İçişleri Bakanlığı temsilcisi olarak görev aldı. Bu süre içerisinde İnsan Haklarının Korunması ve Geliştirilmesi noktasında yapılan birçok çalışmaya katkıda bulundu. Bazı kanun tasarı taslakları çalışmalarında görev aldı. 2000 yılında İçişleri Bakanlığı Genel Sekreterliği görevine getirildi. Yaklaşık 1.5 yıl bu görevde bulundu. 2001 yılında Muğla Valiliğine, 2006 yılında Mersin Valiliğine, 2010 yılında Samsun Valiliğine, 2014 yılında Diyarbakır Valiliğine atandı. 13/06/2017 tarih ve 2017/10458 sayılı kararname ile Kocaeli Valiliğine atandı. 29 Haziran 2017 tarihinden bu yana Kocaeli Valiliği görevini yürütmektedir.
“Vatandaş odaklı hizmet anlayışını yerleştirmek amacındayız.”
Daha çağdaş bir idari yapının kurulabilmesi ve halkımızın şikâyet ettiği çeşitli sorunların asgariye indirilebilmesi, vatandaş memnuniyetinin artırılabilmesi için yapılan çalışmalarınızdan kısaca söz edebilir misiniz? Kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde sorun çözen, sonuç ve vatandaş odaklı devlet anlayışı ile bürokrasinin azaltılarak kamu hizmetlerinin hızlı, kaliteli ve daha düşük maliyetle yerine getirilmesini sağlamak ve şeffaf bir kamu yönetimi oluşturmak çağdaş yönetimin öncelikli hedeflerindendir. Bu konuda son yıllarda yapılan çalışmalarla vatandaş memnuniyetini artıran önemli gelişmeler sağlanmıştır. İçişleri Bakanlığımızca vatandaş başvurularının hiçbir boşluğa mahal vermeden hızlı bir şekilde sonuçlandırılması, hızlı ve etkin çözümler üretilmesi amacıyla hayata geçirilen ‘Açık Kapı Projesi’ne istinaden Valiliğimiz hizmet binası giriş katında oluşturduğumuz Açık Kapı Bürosu ve Açık Kapı Bankosu 18.12.2017 tarihinde hizmet vermeye başlamıştır. Ayrıca 7 ilçemizde (Başiskele, Darıca, Gebze, Gölcük, İzmit, Kartepe ve Körfez) 15.05.2019 tarihinden itibaren Açık Kapı Büroları hizmet vermeye başlamıştır. Valiliğimiz Açık Kapı Bürosuna 22 Aralık 2017–12 Eylül 2019 tarihleri arasında toplam 1.714 başvuru yapılmıştır. Bunların 1.040’ı olumlu, 625’i olumsuz sonuçlanmış, 49 başvurunun işlemi devam etmektedir. İlçelerimizde 15 Mayıs 2019-12 Eylül 2019 tarihleri arasında yapılan başvuru sayısı ise 1.277’dir. Kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde sorun çözen, sonuç ve vatandaş odaklı devlet anlayışı ile bürokrasinin azaltılarak kamu hizmetlerinin hızlı, kaliteli ve daha düşük maliyetle yerine getirilmesini sağlamak ve şeffaf bir kamu yönetimi oluşturmak çağdaş yönetimin öncelikli hedeflerindendir.
Çeşitli hastalıklar sonucu evde sağlık hizmetine ihtiyacı olan vatandaşlarımızın muayene, tetkik, tedavi, tıbbi bakım ve rehabilitasyonlarının evinde ve aile ortamında sağlanması, bu kişilere ve aile bireylerine sosyal ve psikolojik destek hizmetleri de dahil tıbbi ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde sağlık ve bakım hizmetlerinin sunulması amacıyla Evde Sağlık Hizmeti uygulanmaktadır. Evde Sağlık Hizmeti kapsamında aktif kayıtlı hasta sayımız 14.884 kişidir. Toplumsal sorunlar ve dezavantajlı gruplara yönelik çeşitli alanlarda sosyal projelerin geliştirilmesi ve uygulanması da son derece önemlidir. Bu tür projelerin toplumsal duyarlılık ve dayanışmanın sağlanmasında, toplumsal ihtiyaçların karşılanmasında önemli rol oynadığı uygulama sonucunda görülmüştür. Özellikle sosyal hizmetlerin, sağlık ve eğitim hizmetlerinin verimli ve halkımızın memnuniyetini artıran bir şekilde yürütülmesi; engelli, çocuk, kadın, yaşlı ve ihtiyaç sahibi vatandaşlarımızın sorunlarının asgariye indirilmesine yönelik olarak Kocaeli’de sosyal projeler geliştirdik ve uyguladık. Kadın Sağlığı Eğitimi, Engelli Bilgi Bankası, Sokakta Çalışan/Çalıştırılan veya Dilenen Çocuklar ve eğitim alanında yapılan çalışmalar neticesinde olumlu sonuçlar elde edilmiştir. Son iki yıl içinde Gebze Sosyal Hizmet Merkezi ve İzmit’te Çocuk Destek Merkezi tamamlanarak hizmete sunulmuştur. İzmit ilçemizde geçici bir binada hizmet veren Kocaeli Huzurevinin yeni binası, 100 kişilik olarak planlanmış ve inşaatına başlanmıştır. Yine izmit ilçemizde 150 kişilik İhtisas Huzurevinin ise proje revizyon çalışması devam etmektedir. İzmit ilçemizde ihtiyaç duyulan Çocuk İlk Kabul Merkezi ihale aşamasındadır. Özellikle sosyal hizmetlerin, sağlık ve eğitim hizmetlerinin verimli ve halkımızın memnuniyetini artıran bir şekilde yürütülmesi; engelli, çocuk, kadın, yaşlı ve ihtiyaç sahibi vatandaşlarımızın sorunlarının asgariye indirilmesine yönelik olarak Kocaeli’de sosyal projeler geliştirdik ve uyguladık.
Sayın Valim Kocaeli İlinin genel ve günümüzde öne çıkan temel nitelikleri nelerdir? Kocaeli sanayi ve teknoloji üretiminin yanı sıra, liman kenti ve ticaret merkezi oluşu, turizmi, doğal kaynakları, tarihi ve kültürel değerleriyle de ülkemiz ekonomisine önemli katkılar vermektedir. Kocaeli’nin ülkemiz ekonomisine en önemli katkısı kuşkusuz sanayi ve teknoloji üretim faaliyetlerinden sağlanmaktadır. İlimiz sanayi üretimi açısından Türkiye’nin bel kemiği konumundadır Kocaeli için bazı verilere baktığısilat oranında ise Türkiye’de birinci sıradadır. 2018 yılı dış ticaret rakamlarını incelediğimizde Kocaeli’deki Gümrük Müdürlükleri aracılığıyla 28 milyar 175 milyon dolar ihracat, 42 milyar 550 milyon dolar ithalat yapıldığı görülmektedir. Kocaeli gümrüklerinden yapılan ihracat ve İthalat Türkiye’nin dış ticaret hacminin %18,08’ine tekabül etmektedir. İlimizde; Marmara Teknoloji Geliştirme Bölgesi (MARTEK), Kocaeli Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi, Gebze OSB Teknoloji Geliştirme Bölgesi, Muallimköy Teknoloji Geliştirme Bölgesi (Bilişim Vadisi), Gebze Teknik Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi ile birlikmız zaman bunu görmek mümkün olacaktır. İstanbul Sanayi Odası (İSO)’nun yaptığı çalışmalara göre 2018 yılında Türkiye’nin ilk 500 sanayi kuruluşundan 79’u Kocaeli’de faaliyet göstermektedir. İlimizde 13 Organize Sanayi Bölgesi bulunmakta, toplam 110.883 kişi istihdam edilmektedir. Kocaeli, 2018 yılında, vergi tahakkuk miktarında dördüncü, vergi tahsilat miktarında üçüncü, vergi tahte 5 teknopark bulunmaktadır. Ayrıca Kocaeli, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumuna (TUBİTAK) bağlı Marmara Araştırma Merkezi, Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojileri Araştırma Merkezi, Ulusal Metroloji Enstitüsü, Türkiye Sanayi Sevk ve İdare Enstitüsü Gebze ilçemizde faaliyetlerini sürdürmektedir. Kocaeli’de toplam 125 adet Araştırma- Geliştirme (Ar-Ge) Merkezi bulunmaktadır ki bu sayıyla İstanbul’dan sonra ikinci sırada yerini almaktadır. Ayrıca ilimizde toplam 15 adet Tasarım Merkezi bulunmaktadır. Bu veriler ilimizin öneml bir teknoloji merkezi olduğunu göstermektedir. İlimizde otomotiv sanayi, makine imalatı, demir-çelik, kimya, plastik ve kauçuk, elektronik, metal ürünleri gibi Kocaeli Sanayi ve Teknoloji üretiminin yanı sıra liman kenti ve ticaret merkezi oluşu, tarih ve kültürel değerleriyle de ülkemiz ekonomisine önemli katkılar vermektedir. Katma değerli sektörlerin ön plana çıktığı görülmektedir. İlmizde 2 Devlet üniversitesi bulunmaktadır. Kocaeli Üniversitesi bünyesinde 18 fakülte, 2 yüksekokul, 21 meslek yüksekokulu, 3 enstitü ve 1 devlet konservaturı bulunmaktadır. Üniversitenin öğrenci sayısı 75 bindir. Gebze Teknik Üniversitesi, 1992’de kurulan Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsünün temelleri ve tecrübe birikimleri üzerine 4 Kasım 2014 tarihinde kurulmuştur. Üniversite bünyesinde 4 fakülte, 9 enstitü bulunmaktadır. Üniversitenin toplam öğrenci sayısı 8 bindir. Türkiye İstatistik Kurumunun 2017 verilerine göre Kocaeli’nin GSYİH’sı vergi ve sübvansiyonlar dahil 120 milyar 73 milyon TL’dir. Sektörler toplamı ise 106.394.938.000 TL’dir. GSYİH’nın sektörler toplamı içinde sanayi sektörünün payı % 52.7, hizmetler sektörünün payı % 46.5, tarım sektörünün payı ise % 0.8’dir. Kocaeli, TÜİK’in 2017 yılı verilerine göre kişi başına düşen gelir bakımından 17.723 Dolar ile İstanbul’dan sonra 2. sırada yer almaktadıır. Kocaeli il sınırları içerisinde ekonomiyi yönlendiren sanayi olmakla birlikte tarımsal faaliyetler de yapılmaktadır. Toplam tarım alanımız 149.687 hektardır. Bunun 72.579 hektarı işlenen tarım alanıdır. Milli Tarım Projesi kapsamında Havza Bazlı Destekleme Modelinde Türkiye genelinde 941 tarım havzası için ürün desenleri belirlenmiştir. İlimiz Kandıra ilçesi Batı Karadeniz, diğer ilçelerimiz ise Güney Marmara Havzasına dahil edilmiştir. Bu kapsamda 2019 yılı içerisinde fark ödemesi alan ürünler; buğday, arpa, mısır, ayçiçeği, yulaf, yem bitkileri, kanola, kuru fasulye ve zeytinyağıdır. İlimizde 314 hektarlık alanda örtü altı yetiştiriciliği yapılmaktadır. İlimizin Gebze İlçesi Kadıllı Köyü ve civarında yoğun olarak seracılık yapılmakta ve üretilen ürünler İstanbul metropolünde pazar imkânı bulmaktadır. Her ne kadar Kocaeli, tarımsal gösterglerde ülke içinde önde gelen iller arasında yer almasa da özellikle Kandıra’da yoğunlaşmış bir tarımsal faaliyet görülmektedir. Kandıra’nın manda yoğurdu marka değeri taşımaktadır. Coğrafi konumu, tarihi ve kültürel değerleri, doğal güzellikleri ile Kocaeli’nin turizm potansiyelini ve avantajlarını değerlendirir misiniz? Asya ile Avrupa kıtaları arasında önemli kara ve demiryolu güzergâhlarının kesiştiği bir yerde kurulan Kocaeli, bugün Marmara Bölgesi’nin ve yurdumuzun en önemli endüstri ve sanayi yerleşimlerinden biridir. Kocaeli’nin sanayileşmesinde en önemli etkenlerin başında tüm ulaşım imkânlarına güçlü bir şekilde sahip olması gelir. Kara ve demiryolu ağları ile yapılan taşımacılık özellikle Avrupa ve Ortadoğu’ya yapılmakta olup, İlimiz içerisinde bulunan limancılık faaliyetleri ile İlimiz ticareti önemli bir boyuta ulaşmıştır. İstanbul ve Bursa gibi önemli ticaret ve sanayi merkezlerine yakınlığı, yatırımlar açısından Kocaeli’yi öncelikli kılmaktadır. Kocaeli –İzmit ilçesinin İstanbul’a uzaklığı 85 km’dir. 50 km mesafedeki Sabiha Gökçen Havalimanı ile dünyaya açılan Kocaeli, başkent Ankara’ya ve İstanbul’a TEM otoyolu ve Yüksek Hızlı Tren ile bağlantı sağlamaktadır. İlimizde ayrıca Cengiz Topel Havalimanı bulunmaktadır. Havalimanımızdan Trabzon iline düzenli seferler yapılmaktadır. Hac dönemlerinde Suudi Arabistan’a uçuşlar gerçekleştirilmektedir. Kocaeli, doğal bir liman olan İzmit Körfezi’ni içinde barındırması, kara, deniz ve demiryolu ulaşımında sağladığı avantajlar nedeniyle ülkemiz için her dönemde Kocaeli doğal bir liman olan İzmit Körfezi’ni içinde barındırması, kara, deniz ve demiryolu ulaşımında sağladığı avantajlar nedeniyle ülkemiz için her dönemde önemli bir yer teşkil etmektedir. önemli bir yer teşkil etmektedir. Kocaeli; Karadeniz ve Marmara Denizi’ ne olan kıyıları, kültürel, tarihi, turistik değerleri, doğal güzellikleri, plajları, yaylaları, trekking alanları, nitelikli turizm tesisleri ile alternatif turizm çeşitlerine imkan sunmaktadır. Kocaeli sınırları içerisinde iki kültür ve turizm gelişim bölgesi bulunmaktadır. Bunlar; Kocaeli-Sakarya Kıyı Bandı Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi ve Kocaeli Kartepe Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi’dir. Üç bin yıllık tarihe sahip olan Kocaeli, Helenistik dönem, Bitinya dönemi, Roma ve Bizans ile Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine ait pek çok tarihi esere ve kültürel değeri bulunan yapıya da ev sahipliği yapmaktadır. Kocaeli’de turistlerin ziyaret etmesi gereken çok sayıda tarihi yapı bulunmaktadır. İzmit ilçemizde Saat Kulesi, Kasr-ı Humayun (Saray Müzesi), İzmit Surları, Kocaeli Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, Atatürk ve Redif Müzesi, Seka Mehmed Ali Kağıtçı Müzesi, TCG Gayret Gemi Müzesi, TCG Hızırreis Müzesi, Orhan Camii, Fevziye Camii, İzmit Tarih Koridoru, Thökölyİmre Anıt Mezarı; Gebze ilçemizde Osman Hamdi Bey Evi ve Müzesi, Eski Hisar Kalesi, Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, Fatih Sultan Mehmet’in Otağı, Hannibal Anıtı; Gölcük ilçemizde Yarhisar Müze Gemisi, Değirmendere Yalı Evleri Tarih Koridoru, Yazlık Ilıcası; Dilovası ilçemizde Tavşancıl’da Yahya Kaptan Anıt Mezarı; Kandıra ilçemizde Akçakoca Bey Anıt Mezarı; Körfez ilçemizde Hereke’de Kaıser Wilhelm Köşkü bulunmaktadır. İki farklı denize ve Sapanca Gölü’ne kıyıları ve plajları, Kartepe Kayak Merkezi, Darıca Faruk Yalçın Hayvanat Bahçesi ve Botanik Parkı, Sekapark, Ormanya Tabiat Parkı, Ballıkayalar, Yuvacık Beşkayalar, Eriklitepe tabiat parkları, Kefken Pembe Kayalar, Kuzuyayla, İnönü Yaylası, Maşukiye, Gölcük Yazlık Ilıcası, Serindere Kanyonu ve Bayramoğlu Yarımadası Kocaeli’yi bir doğa turizmi destinasyonu haline getiren önemli alanlardan bazılarıdır. Kocaeli yüzölçümünün %43’ü ormanlardan oluşan, iki farklı denizde ve Sapanca Gölü kıyılarında var olan plajları, Kartepe Kayak Merkezi, Ormanya Tabiat Parkı, Serindere Kanyonu ve Bayramoğlu Yarımadası ile doğa turizminin de önemli bir merkezidir. Orta Doğu ülkeleri başta olmak üzere yabancı turistlerin ile daha fazla gelmesi ve ilde faaliyet gösteren otel, acente ve sağlık kuruluşlarının müşteriyle birebir çalışmalarının sağlanması amacıyla Doğu Marmara Kalkınma Ajansı koordinasyonunda Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’da turizm fuarlarına katılım sağlanmıştır. İlimizdeki turizm profesyonelleri bu vesile ile 2015 yılından bu yana Orta Doğu’nun en büyük turizm fuarı olan Arabian Travel Market’ın yanı sıra 2018 yılında Cidde Turizm ve Seyahat Fuarı ile Riyad Seyahat Fuarı’na katılım sağlamıştır. İlimizde Körfez sahilinde Karamürsel Altınkemer Halk Plajı, Kandıra ilçemizde Karadeniz sahilinde Cebeci Halk Plajı, Kerpe Halk Plajı, Bağırganlı Halk Plajı, Kumcağız Halk Plajı, Miço Koyu Kadınlar Plajı olmak üzere 6 mavi bayraklı plaj bulunmaktadır.
Kocaeli’nin Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenen 6 adet coğrafi işaretli ürünü bulunmaktadır. Kandıra Bezi 2018 yılında, Karamürsel Sepeti 2010 yılında, İzmit Pişmaniyesi 2001 yılında, Hereke Yün El Halısı, Hereke Yün İpek El Halısı ve Hereke İpek Halısı 1997 yılında tescil edilmiştir. Türk Patent ve Marka Kurumuna 2015 yılında Gebze Bayram Çöreği, 2018 yılında Derince Çene Suyu, Eşme Ayvası, İzmit Simidi, Kocaeli Sütlü Nuriye Tatlısı, Yarımca Kirazı için coğrafi işaret başvurusu yapılmıştır. Kocaeli’de 53’ü turizm işletme belgeli, 4’ü turizm yatırım belgeli ve 99’u belediye belgeli olmak üzere 156 konaklama tesisi bulunmaktır. Bunların toplam oda sayısı 6.777, yatak kapasitesi ise 14.334’tür. Kocaeli’de 2018 yılında tesislerimizde 111.145 yabancı, 602.105 yerli olmak üzere toplam 713.250 konaklama yapılmıştır. Turizmin ilimiz ve ülke ekonomisine katkısının artırılması, yaygınlaştırılması, çeşitlendirilmesi ve değerlendirilmemiş turizm potansiyeline işlev kazandırılması amacıyla ilimizde çeşitli çalıştaylar ve arama konferansları yapılmış ve yapılmaktadır. İlimizde turist sayısının artırılmasına yönelik olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı, Valiliğimiz ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi başta olmak üzere belediyelerimizin gayretleriyle çok sayıda tarihi eserimiz restore edilerek yerli ve yabancı turistlerin hizmetine sunulmuştur. Bu restorasyon çalışmaları kapsamında müzeler, tarihi camiler, kaleler, tarihi köprüler bulunmaktadır. Oluşturulan tarih koridoru kapsamında konak ve evler asıllarına uygun olarak restore edilmiştir. Valiliğimiz Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığınca Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payından 2014-2018 yılları arasında toplam 39 projeye destek sağlanmıştır ve 6 projenin desteklenmesine devam edilmektedir. Ayrıca Doğu Marmara Kalkınma Ajansı kaynaklarından turizmin geliştirilmesine yönelik olarak çeşitli destek programlarıyla turizm amaçlı projeler desteklenmiştir.
İl dışından kaynaklanan nüfus hareketlerinin nedenleri, yarattığı sosyal, ekonomik ve demografik sorunları değerlendirir misiniz? Bu sorunların çözümü için alınan önlemler nelerdir? İlin nüfusu 2000 yılında 1.206.085 iken, 2018 yılı itibarıyla 1.906.391’e ulaşmıştır. Kocaeli nüfusu 2000 – 2018 yılları arasını kapsayan dönemde oransal olarak değerlendirildiğinde %58 oranında artmıştır. Nüfus artışının yaklaşık yarısı iç göç kaynaklıdır. Sanayinin yoğunlaştığı Gebze alt bölgesi, ilimiz içerisinde iç göçün en çok etkilediği bölgedir. Kocaeli’nin iç göç almasında en önemli çekici güç, ilin ülkemiz ekonomisinde ve özellikle imalat sanayiindeki önemli konumudur. İŞKUR verilerine göre Kocaeli, 2018 yılında işverenlerce en fazla açık iş pozisyonu bilgisi paylaşılan 4. il olmuştur. Kocaeli, ülkemizin yüzölçümü olarak %0,46’sına tekabül etmesine karşın imalat sanayiinde çok önemli bir paya sahiptir. Teşvik Belgeli Yatırım istatistikleri incelendiğinde 2001-2018 yılları arasında Türkiye sathında gerçekleşen imalat sanayi yatırımlarından Kocaeli’nin aldığı payın %10,53 olduğu görülmektedir. 2018 yılı İŞKUR Kocaeli İş Piyasası Araştırma Raporu’nda Kocaeli ilindeki çalışma kapsamına giren işyerlerinin %40,6’sının İmalat sektöründe yer aldığı, Türkiye genelinde 20 ve daha fazla istihdamlı işyerleri içerisinde imalat sektöründe bulunan işyerlerinin ağırlığı %29,1 olduğu, buna göre Kocaeli ilinde İmalat sektöründe bulunan işyerlerinin toplam işyerleri içindeki ağırlığı Türkiye ortalamasının üzerinde bulunduğu tespitine yer verilmektedir. Yine aynı rapor kapsamında yapılan ankete verilen yanıtlarda 2018 yılı itibarıyla imalat sektörü kaynaklı açık iş sayısının toplam açık iş sayısına oranının %52,92 olduğu görülmektedir. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın himayesinde başlatılan “İstihdam Seferberliği 2019” kapsamında Valiliğimizce kamu kurumlarınının, sivil toplum kuruluşlarının, sanayici ve iş insanlarının katılımıyla toplantılar yapılmakta, istihdam destekleri ve teşvikler konusunda bilgilendirme yapılarak ilimizde üretimin ve istihdamın artırılmasına yönelik değerlendirmeler yapılmaktadır.
Kocaeli’de, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü, KOSGEB, halk eğitim merkezleri, başta Büyükşehir Belediyesi olmak üzere belediyelerimiz tarafından düzenlenen meslek edindirme kursları ve Hükümetimizin girişimcilere sağladığı destek ve teşvikler ve Valiliğimizce uygulanan sosyal projelerle göç kaynaklı sosyal, ekonomik ve demografik sorunlara çözüm üretilmektedir. Nüfus artışı nedeniyle eğitim ve sağlık sektörlerinde yetersiz kalan altyapıya yönelik çalışmalarımız devam etmektedir. Eğitimde fiziki altyapı eksikliğinin giderilmesi amacıyla 2017-2019 yıllarında toplam 1.206 derslik yapılarak hizmete sunulmuştur. Aynı zamanda spor tesislerinin de artırılmasına yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Kocaeli, faaliyete geçen 33 bin kişilik Kocaeli Stadyumu ile uluslararası etkinliklere ev sahipliği yapabilecek noktaya gelmiştir. Sağlık sektöründe de fiziki altyapıya yönelik önemli çalışmalar yapılmış ve yapılmaya devam edilmektedir. Önceki yıllardan yapımı devam eden 400 yataklı Gebze Fatih Devlet Hastanesi ve 250 yataklı Kocaeli Devlet Hastanesi tamamlanarak hizmete sunulmuştur. İzmit ilçesinde yapımı devam eden 1.180 yataklı Şehir Hastanesi ve Gölcük’te yapımı devam eden 250 yataklı Gölcük Devlet Hastanesi 2020 yılında tamamlanarak hizmete açılacaktır. Kocaeli İlinin nüfus yoğunluğu, demografik yapısı ve işgücü hakkında bilgi rica edebilir miyiz? Kocaeli 1.906.391 kişilik nüfusuyla Türkiye’nin 10. büyük ilidir. Nüfus yoğunluğu bakımından 528 kişi/km² ile İstanbul’dan sonra ikinci sırada yer almaktadır. Ortalama hanehalkı büyüklüğü 3,45 olup, Türkiye ortalamasının üzerindedir. 2018 yılında Kocaeli’de yıllık nüfus artış hızı ‰ 12,2’dir. Sosyal Güvenlik Kurumunun verilerine göre 2018 yılında Kocaeli’de toplam 46.894 faal işyeri bulunmaktadır. Sosyal güvenlik kapsamında çalışanların sayısı 648.894’tür. İlimiz “Sanayi Kenti” olma hüviyetinden dolayı iç göç alan bir kenttir. 2018 yılında Kocaeli’nin aldığı göç 80.457, verdiği göç ise 79.970 kişi olarak gerçekleşmiştir. Geçmiş yıllara göre net göç azalmıştır. İlimizin 2018 yılında aldığı göçün içinde 23.208 kişiyle lise ve dengi okul mezunları birinci sırada, 16.050 kişiyle yüksekokul ve fakülte mezunları ikinci sırada gelmektedir. Yüksek lisans (5 veya 6 yıllık fakülteler dahil) mezunları 1.458 kişi, doktora yapanların sayısı ise 172’dir. Bu noktada sayılara baktığımızda Kocaeli’nin bedensel işgücünün yanında, aynı zamanda yüksek oranda beyin göçünü de alan bir kent hüviyetinde olduğunu görebiliyoruz.
2018 yılında işgücüne katılma oranı Türkiye’de %53,2 iken, bu oran TR42 Bölgesinde (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) %54,9’dur. Aynı yılda TR42 Bölgesinde işsizlik oranı %10,2 oranında gerçekleşirken, Türkiye genelinde bu oran %11’dir. TR42 bölgesinde istihdam edilenlerin %15’i tarım sektöründe, %35,8’i sanayi sektöründe, %49,2’si ise hizmet sektöründe çalışmaktadır.
“Sosyal Güvenlik Kurumunun verilerine göre 2018 yılında Kocaeli’de toplam 46.894 faal işyeri bulunmaktadır.
Sosyal güvenlik kapsamında çalışanların sayısı 648.894‘tür. ”
Kocaeli istihdam sayısı ve artış oranı açısından ülkemizin önde gelen çok önemli bir ilidir. İstihdam potansiyeli ve nitelikli işgücü açısından günümüzdeki durum ve geleceğe ilişkin politikalarınız hakkındaki değerlendirmelerinizi alabilir miyiz? SGK 2017 yılı verilerine göre Kocaeli, hem tüm sektörler genelinde hem de imalat sanayi özelinde en fazla istihdam sağlayan 4. il konumunda. Öte yandan Kocaeli, istihdama artarak katkı sağlamayı sürdürüyor. SGK 2017 yılı ile 2010 yıllarını kıyasladığımızda Kocaeli, tüm sektörler genelinde 165.901 artı istihdam ile en fazla istihdam artışı yaşanan 5. il olma özelliğine sahip olup imalat sanayi özelinde ise 62.614 artı istihdam ile bu sektörde en fazla istihdam artışı yaşanan 3. il konumundadır. Sanayinin daha yüksek katma değerli ihracat yapacak ve ithal edilen yüksek katma değerli ürünlerin yerlileştirilmesini sağlayacak bir dönüşümü gerçekleştirmesinde Kocaeli başat rol üstlenecek illerdendir. Ülkemizin ve Kocaeli’nin bu dönüşümü gerçekleştirebilmesi, pek çok parametrenin içerisinde en başta hızla dijitalleşmekte olan ekonominin ve endüstrinin ihtiyaç duyduğu nitelikteki çalışan adaylarının yetişmesi ile mümkün olabilir. Bu noktada Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinin eğitim kalitesi ve bunun için sahip oldukları teknik ekipman ve eğitici kapasiteleri çok önemlidir. 11. Kalkınma Planı’nda “İmalat sanayiindeki yaşanan dijital dönüşümün gerektirdiği becerilerin işgücüne kazandırılması, mesleki eğitimin ve yüksek öğretimin iş dünyası ile entegre edilmesi, nitelikli insan kaynağı için istihdam teşviklerinin basitleştirilmesi ve bu teşviklerde öncelikli sektörlere ağırlık verilmesi temel amaçtır” tespiti yer almaktadır. Millî Eğitim Bakanlığınca Kasım 2018’de yayımlanmış olan “Meslekî ve Teknik Ortaöğretimde Kurumsal Dış Değerlendirme Raporu’nda” Kocaeli, “Kazandırdıkları Donatım Malzemeleri Açısından Farklı Yeterlilik Düzeylerinde Bulunan Okul Oranlarının İl Dağılımı” kategorisinde 81 il arasında 1. ve “Kazandırdıkları Temrinlik Malzeme Açısından Farklı Yeterlilik Düzeylerinde Bulunan Okul Oranlarının İl Dağılımı” kategorisinde ise 81 il arasında 2. olmuştur. Kocaeli’de meslekî eğitimin özel sektörün ihtiyaçları doğrultusunda yürütülebilmesine yönelik Kocaeli Üniversitesi, meslekî ve teknik anadolu liseleri, meslekî eğitim merkezleri, sanayi ve ticaret odaları ve organize sanayi bölgelerinin işbirliği içerisinde yürüyen önemli çalışmaları bulunmaktadır. Meslekî ve Teknik Anadolu Liseleri, Meslekî Eğitim Merkezleri ve Meslek Yüksekokullarının imkânlarının özel sektörün talepleri doğrultusunda geliştirilmesi hedefi çerçevesinde Doğu Marmara Kalkınma Ajan Ajansı da mali destekleri ile bu çalışmalara önemli katkı sağlamaktadır.
Kocaeli’de mesleki eğitimin özel sektörün ihtiyaçları doğrultusunda yürütülebilmesine yönelik Kocaeli Üniversitesi, Mesleki Teknik ve Anadolu Liseleri, Mesleki Eğitim Merkezleri, Sanayi ve Ticaret Odaları ve Organize Sanayi Bölgelerinin işbirliği içerisinde yürüyen önemli çalışmaları bulunmaktadır.
Kocaeli’nin öne çıkan ve dikkat çeken farklı özelliklerinin başında ülkemizin sanayisi en gelişmiş önde gelen önemli bir ili olmasıdır. Sanayileşme yanında denizcilik sektörünün gelişmesi konusunda da çok önemli çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Sanayi ve denizcilik sektörlerinin etkilediği sosyoekonomik yapısı hakkındaki değerlendirmelerinizi rica edebilir miyiz? Kocaeli, sanayinin yanında, sahip olduğu limanlarla önemli bir konuma sahiptir. Üretilen ürünlerin ulusal ve uluslararası piyasalara sunulmasında İzmit Körfezi’nin etrafında bulunan 34 liman aktif rol oynamaktadır. Kocaeli’deki limanlarda 2018 yılında gerçekleşen toplam yük elleçleme miktarı 73,13 milyon tondur. Yük elleçleme miktarı bakımından Kocaeli Türkiye’deki liman bölgeleri arasında ilk sırada yer almaktadır. İzmit Körfezi’nin, Kocaeli için katma değer yaratmada çok önemli işlevi bulunmaktadır. Yatırımcılara deniz ulaşımındaki imkânlardan dolayı ilimizde yatırım yapmak avantajlı gelmektedir. Bu avantajlı konumla birlikte ilimizin; güçlenen altyapısı, limanları, tersaneleri ve büyüyen deniz ticareti ulusal ve uluslararası alanda rekabet gücünü ve denizcilik sektörümüzün ülke ekonomisine katkısını her geçen gün artırmaktadır. Son yıllarda ilimizde ulaşım sektöründe yapılan yatırımlarla Türk Denizciliğinin kalbi olarak bilinen ve bir üretim merkezi olan Kocaeli’nin Dünya ticaretine açılan kapısı konumundaki limanlarımızın karayolu ve demiryolu ile olan bağlantıları da güçlenmektedir. İMEAK (İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz) Deniz Ticaret Odasının İlimizdeki temsilciliği, İlimizin mevcut potansiyeli ve ticaret hacmi dikkate alınarak 2017 yılında şubeye dönüştürülmüştür. İMEAK Deniz Ticaret Odası Kocaeli Şebesinin bugün 320 üyesi bulunmaktadır. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığımız, ilimizdeki denizcilik hizmetlerini sosyal ve ekonomik ihtiyaçları karşılayacak şekilde gerçekleştirmek ve yaygınlaştırmak üzere, dengeli ve yenilikçi politikalar oluşturmakta ve planlamaktadır. Ülkemizin ve ilimizin kaynaklarını rasyonel kullanarak kaliteli, hızlı ve güvenli hizmet sunabilmek adına denizciliği geliştirmek ve yaygınlaştırmak için çalışmalar yapılmaktadır. Sürdürülebilir bir kalkınma anlayışıyla denizlerin kirletilmemesi yaklaşımına dayalı yürütülen önemli çalışmalarıyla Kocaeli, denizcilik sektöründe her yıl kendini geliştiren öncü niteliğinde bir ilimizdir. Denizcilik sektörünün çok daha iyi bir noktaya gelmesi bakımından proje ve politikalarınız hakkında açıklama yapar mısınız? İlimiz, Marmara Denizi (İzmit Körfezi) kıyıları 120 km; Karadeniz (Kandıra) kıyıları 52 km ve Sapanca Gölü kıyıları 13 km uzunlukta olmak üzere toplamda 185 km kıyı şeridine sahiptir. İzmit Körfezi kıyı şeridi boyunca oluşan atıksular kollektör hatla rı ile toplanmaktadır. Kocaeli il sınırları içerisinde bulunan tüm ilçelerin içmesuyu ve kanalizasyon hizmeti Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğü tarafından verilmektedir. Toplanan atıksular; atıksu arıtma tesislerinde arıtılarak Körfez’e ve Körfez’e ulaşan derelere verilmektedir. Kocaeli’de sanayiden ve konutlardan kaynaklanan tüm atıksular arıtılarak temiz bir şekilde Körfez’e verilmektedir. İlimizde 12 adet Organize Sanayi Bölgesinde ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU’ya ait 20 noktada arıtma tesisleri bulunmaktadır. Söz konusu tesislerin çevre izni mevcuttur. Atık sular konusunda Valiliğimizin etkin denetimleri neticesinde İzmit Körfez’indeki su kalitesi iyileşmiş, biyolojik çeşitlilik artmıştır. Bu iyileştirmeler neticesinde Körfez’ deki Karamürsel Altınkemer Plajı da mavi bayraklı plajlar arasına girmiştir. Ayrıca Kandıra ilçemizin Karadeniz sahilinde 5 mavi bayraklı plaj bulunmaktadır. Kocaeli Sanayi ve Teknoloji Alanında ülkemizin en önde gelen illerinin başında yer almasının yanında bilişim yönüyle de öne çıkan bir ilimizdir. Kocaeli’nde Bilişim Sektörünün gelişmesi ve Bilişim Vadisi Strateji Geliştirme Programı hakkında bilgi verir misiniz? İlimiz sanayinin öncü kenti olma kimliğinin yanında, son yıllarda bilişim yönüyle de öne çıkmaktadır. Bilişim Vadisi, Kocaeli Üniversitesi Teknopark, Tübitak Marmara Teknopark (Martek), GOSB (Gebze Organize Sanayi Bölgesi) Teknopark ve son olarak Gebze Teknik Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesinin kurulmasıyla bilişim ekosistemi daha da güçlenmiştir. Bilişim Vadisi, temelleri 2015 yılında Cumhurbaşkanlığımızın talimatları doğrultusunda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın himayesinde atılan bir teknoloji geliştirme bölgesi projesidir. Bu yıl itibariyle sahip olduğu 200 bin m2’lik kapalı alan bakımından Türkiye’nin en büyük Teknoloji geliştirme bölgesi kimliğine sahiptir. Yazılım odaklı bir teknopark olan Bilişim Vadisi’nde Türkiye’nin Milli Teknoloji Hamlesine katma değer sağlayacak bir ekosistem oluşturma gayreti içindeyiz. Bu bağlamda hem yerel ARGE firmalarını hem de global anlamdaki öncü firmaları bu ekosistem içinde buluşturmayı önemsiyoruz. Bilişim Vadisi’nde hedefimiz; Türkiye’nin dijital dönüşümünü desteklerken bir yandan da teknoloji üreten ve ihraç eden bir modeli tam anlamıyla çalışır hale getirmektir. Bilişim sektörünün gelişmesine liderlik etmek istiyorsak, sektörde küresel eğilimler ve Türkiye’de sektör yapısının analizini iyi yapmamız gerekiyor. Emek yoğun üretim modellerinden bilgi/teknoloji yoğun üretim modellerine geçiş süreci tanin daha da hızlandığı günümüzde, bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe yaşanan küresel eğilimler temelinde konumlanmak ve uluslararası faaliyetlere hız vermek gerekmektedir. Bölgedeki bilişim sektörü odak alanları (ürün ve hizmet üretimi) ve hangi hedef pazarlara (iç ve dış) odaklandığı da önemli bir husustur. Bölgedeki bilişim sektörünün odaklanması gereken ürün ve hizmet üretimi bahsi geçen küresel eğilimler ile oldukça paraleldir. Bu çerçevede savunma, akıllı şehirler, oyun yazılımları, endüstriyel (otomasyon) yazılımlar, otonom ve robotik kodlama, nesnelerin interneti, yapay zeka, dijital dönüşüm alanlarına odaklanılması gerektiğinin altı çizilmiştir. Öncelik verilmesi gereken pazarlar ise sırasıyla Türk Cumhuriyetleri (Orta Asya), Orta Doğu, Afrika ve Avrupa’dır. Strateji Geliştirme Programı çalışmalarını şekillendirirken dezavantajlı durumlar da göz önüne alınıyor. Nitelikli insan kaynağı eksikliği dezavantajını etkisinin azaltılması için ortaöğretim ve yükseköğretimde iyileştirmeler gerçekleştiriliyor. Diğer taraftan sektör çok geniş olduğundan, uzmanlaşmaya yönelik eğitime ağırlık verilmesi beklenen durumlar arasındadır.
Kocaeli, Türkiye’de çevre duyarlılığı bakımından ilk örneklerin uygulamaya konulduğu bir kenttir. Sürdürülebilir bir kalkınma anlayışını gerçekleştirmek ve çevreye daha duyarlı bir toplum yaratabilmek için öngörülen projeler ve bu amaçla uygulanan organizasyon türleri hakkında bilgi verir misiniz ve Sıfır Atık Projesi uygulamalarını değerlendirir misiniz? Yoğun sanayileşmenin bulunduğu ilimizde çevrenin iyileştirilmesine yönelik çalışmalara öncelik verilmesi Valiliğimizin de hassas davrandığı çalışma alanlarından birisidir. Sürekli Baca Gazı İzleme Sistemleri ilk defa Valiliğimiz tarafından ilimizde uygulanmıştır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, bu proje mevzuatta yer alarak tüm Türkiye’de yaygınlaştırılmıştır. Şu an itibarıyla Kocaeli İlinde Sürekli Baca Gazı Projesi ile 35 tesise ait toplam 106 baca on-line olarak izlenmektedir. Hava kalitesini iyileştirmeye yönelik olarak Kimyasal Depolama tesisleri ile ilgili Valilik Genelgesi yayımlanmış, bu genelge ile Türkiye’de ilk defa kimyasal depolama yapan firmaların emisyonlarına yönelik çalışma yapılmış, belli başlı kimyasallar için emisyon tedbirleri bir standarda bağlanmıştır. Bu iyileştirmeler ülkemizde sadece ilimizde uygulanmaktadır. Yine Valiliğimiz Genelgesi ile lisanslı tehlikeli atık geri kazanım/bertaraf ve ara depolama tesislerine kamera sistemi kurulmuş, 24 saat esasına göre giriş ve çıkışları kayıt altına alınmış ve bu alınan kayıtlar da 1 yıl süre ile saklanması sağlanmıştır. Bu konuda Türkiye genelinde ilk ve tek uygulama ilimizde olup, kaçak atık dökümlerinin önüne geçilmesinde örnek teşkil etmektedir. İlimizde kömür depolama ve paketleme tesisleri ilk defa bir organize sanayi bölgesinde bir araya getirilmiştir. Sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde atıklarımızı kontrol altına almak, gelecek nesillere temiz ve gelişmiş bir Türkiye ile yaşanabilir bir dünya bırakmak amacıyla Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın eşi Sayın Emine ERDOĞAN Hanımefendinin öncülüğünde ve 26.09.2017 tarihinde Sıfır Atık Projesinin Tanıtım Toplantısı yapılarak bu proje Türkiye’de uygulamaya konulmuştur. İlimizde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının talimatı ile 19 Şubat 2018 tarihi itibarıyla Sıfır Atık Projesi uygulamaya başlanmıştır. Tüm kamu kurum ve kuruluşlarında sıfır atık uygulamasına geçilmiştir. Bu kapsamda; Kocaeli Valiliği, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı, 2 üniversite, 12 İlçe Kaymakamlığı, 12 ilçe Belediye Başkanlığı, 27 sağlık kuruluşu, 65 kamu kurumu, 1.257 okul sıfır atık projesini tamamlamıştır. Sıfır Atık Projesi uygulamaları kapsamında İlimizde 12 İlçe 70 site 574 blokta, 17.974 dairede 70.948 kişiye ulaşılarak sıfır atık uygulaması başlatılmıştır. Yine ilimizde bulunan tüm Alışveriş Merkezlerinde sıfır atık projesi uygulamaya geçiş işlemleri tamamlanmıştır. İlimizde bulunan tüm Organize Sanayi Bölgelerinde (12 OSB) sıfır atık uygulamasına geçilmiştir. İlimizde bulunan 34 limandan 5 tanesinde sıfır atık çalışmaları tamamlanmış olup diğer limanlarda sıfır atık çalışmalarına devam edilmektedir. Dilovası ilçesinde site mevcut olmadığından, Tavşancıl Mah. Bülbül Sokakta bulunan 10 adet bina 60 konut ve yaklaşık 300 nüfusa sahip sokakta sıfır atık ile ilgili çalışma yapılmıştır. Dilovası ilçesinde bahse konu bölgeye 1 adet cam geri kazanım kumbarası, 1 adet ambalaj atığı toplama kafesi ve her bina önüne bitkisel atık yağ geri kazanım bidonu verilmiştir. İl genelinde toplam 18.172 kişiye yönelik eğitim faaliyetleri düzenlenmiştir. Projenin başlangıcından itibaren 30 Haziran 2019 tarihine kadar 3.363 ton kâğıt, 2.462 ton metal, 891 ton cam, 1.579 ton plastik toplanarak Sıfır Atık Bilgi Sistemine girilmiştir. Kocaeli genelinde sıfır atık projesi başlangıcından 30 Haziran 2019 tarihine kadar toplanan atık kâğıt sayesinde 57.165 ağaç kesilmekten kurtarılmıştır.