Anasayfa » Gündem » Kapak Konusu

Kapak Konusu

Orta Doğu’daki karmaşık ve çözülmesi zorlaşan krizler yumağını daha da derinleştiren ve karmaşık hale getiren yeni bir kriz daha gündeme eklendi. Suudi Arabistan’ın belirleyici rol oynadığı Körfez Krizi’nin çıkmasından sonra krizin sıcak bir çatışmaya dönüşmemesi için özellikle Kuveyt tarafından yürütülen arabuluculuk girişimleri henüz bir sonuç vermedi. Taraflar arasındaki görüş ve yaklaşım farklılıklarının büyüklüğü ve katı tutumları henüz uzlaşının yolunu açmadı. Özellikle Suudi Arabistan taleplerinin müzakereye açık olmadığını, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ise Katarlılara hiç güvenmediklerini, Katar ise “yasadışı abluka ve kuşatma” sürdükçe kimseyle müzakere etmeyecekleri şeklindeki tutumları kısa vadede uzlaşı için bir umut olmadığını ortaya koyuyor. Diplomasi gözlemcileri krize ilişkin bir yumuşama beklemiyorlar. Uygulanan ambargoların ve yaptırımların kısmen kaldırılmasını ve empoze edici baskıların hafifletilmesini sağlayacak bir uzlaşı yönetiminin bulunmasını pek ihtimal dâhilinde görmüyorlar. Böyle bir yöntemin bulunması halinde bile mevcut gerilimin açtığı yaraların çok derin olduğu dolayısıyla kolay kapanamayacağı ifade ediliyor. Özellikle 1981 yılında kurulduğu zaman önem verilen ve bölge istikrarı ve barışı için önemli bir gelişme olarak değerlendirilen, Arap ülkeleri arasındaki birlik ve dayanışmayı geliştirici etki yapması beklentisi yaratan Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi’nin bu krizden sonra fiili olarak dağıldığı ve bir araya gelmesinin artık mümkün olmadığı değerlendiriliyor. Uzmanların görüşlerine göre Katar’ın bütün taleplere boyun eğmesi beklenmiyor. Bu nedenle Körfez ülkelerinin üç gruba bölüneceği yorumları yapılıyor. Bölünme durumunda gruplardan birinin, merkezinde Katar’ı en çok eleştiren ülkeler olan Suudi Arabistan, BAE ve Bahreyn’in olacağı belirtiliyor. Taleplere boyun eğmesi beklenmeyen ve egemenliğini tartışılır hale getirmeyecek olan Katar’ın Arap ülkelerinden ayrı olarak İran ve Türkiye’nin destekleyeceği ikinci grupta yer alacak. Krizden ciddi rahatsızlık duyan Umman ve Kuveyt ise iki gruptaki ülkelerle de iyi ilişkilerini korumaya çalışan tarafsız ülkeler grubunu oluşturacağı görüşü ileri sürülüyor. Uzmanlar Körfez’deki böylesi bir bölünmeden Suudi Arabistan’ın rakibi İran’ın tek kazançlı ülke olacağını, bu bölünmenin yaratacağı fırsatları değerlendirebilecek IŞİD’in de kazançlı çıkacağını ifade ediyorlar.