Doğu Guta’ daki Sivil Savunma (BeyazBaretliler) ekiplerinin sosyal medya hesaplarındapaylaştığı bilgiye göre, rejim güçleriDoğu Guta’da muhaliflerin kontrolündekison nokta olan Duma ilçesine zehirli gaziçerikli kimyasal silah saldırısı düzenlendi.Doğu Guta ‘nın da yer aldığı Şam kırsalıbölgesindeki Sivil Savunma ekiplerinin sözcüsüSirac Mahmut, yaptığı açıklamada, rejimgüçlerinin zehirli gaz içerikli kimyasal silahsaldırısı sonucu 40 kişinin gazdan etkilenerekyaşamını yitirdiğini belirtti. Mahmut,gazdan etkilenen binden fazla sivilin deDuma ilçe hastanesine kaldırıldığını söyledi.Duma’ya dün yeniden yoğun saldırıbaşlatan rejim güçleri, 19 Mart’ta da burayaklor içerikli kimyasal saldırı düzenlemişti.ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert,Suriye’de Esed rejiminin Duma’da zehirligaz içerikli kimyasal silah saldırısı düzenlemesineilişkin, “Eğer bu dehşet vericihaberler doğrulanırsa acil bir şekilde uluslararasıtoplumun cevabını gerektirir.” dedi.Bakanlık Sözcüsü Nauert, Suriye’de BeşşarEsed rejiminin ablukası altındaki DoğuGuta’nın Duma ilçesine zehirli gaz içeriklikimyasal silah saldırısı yapılmasına ilişkin yazılıaçıklama yaptı. Nauert, “7 Nisan’da yenidenkimyasal silah kullanıldığı yönündekihaberleri yakından takip ediyoruz. Eğer budehşet verici haberler doğrulanırsa acil birşekilde uluslararası toplumun cevabını gerektirir.”ifadesini kullandı.ABD’nin Suriye’de kimyasal silah kullananlarısorumlu tutmak için çalışmalarınadevam ettiğini kaydeden Nauert, Suriye’deEsed rejiminin daha önce de kendi halkınakarşı kimyasal silah kullandığına dikkati çekti.Nauert, açıklamasına şöyle devam etti:“Esed rejimi ve destekçileri benzeri saldırılarınıntekrarlanmaması adına bir an önce sorumlututulmalıdır. Rusya, rejime verdiği sonsuzdestekle bu dehşet saldırılardan, sivillerinhedef alınmasından ve Suriye’nin en çaresizhalkına karşı kimyasal silah kullanılmasındanpay sahibidir. Rusya, müttefiki Suriye’yikoruyarak Birleşmiş Milletler garantörü olarakverdiği teminatları yerine getirememiştir.Rusya, BM Güvenlik Konseyi ve Kimyasal SilahlarAnlaşması’na ihanet etmiştir.” SözcüNauert, ABD’nin, Rusya’ya Esed rejimine verdiğitam desteği bir an önce sona erdirmesiçağrısı yaptığını kaydetti. Doğu Guta’dakiSivil Savunma (Beyaz Baretliler) ekiplerininsosyal medya hesaplarında paylaştığı bilgiyegöre, Esed rejiminin, Doğu Guta’da muhaliflerinkontrolündeki son nokta olan Duma ilçesindesivil yerleşimlere düzenlediği kimyasalsilah saldırısında 40 sivil öldü, yüzlerce sivilgazdan etkilendi. Kimyasal Silahların YasaklanmasıÖrgütü’ne (OPCW) bağlı dokuz uzmanın,kimyasal silah kullanıldığı iddia edilenSuriye’nin Duma bölgesinde incelemelerebaşladı. Saldırının 7 Nisan’da düzenlendiğive 40 kişinin hayatını kaybettiği iddia edilmişti.Batılı ülkeler saldırıdan Esad rejiminisorumlu tutuyor, Suriye hükümeti ise iddialarıreddediyor. Suriye’nin BM Daimi TemsilcisiBeşar el Caferi New York’ta yaptığı açıklamada,uzmanların bölgede güvenliği sağladığını,çalışmalarına başlayacaklarını söyledi.El Caferi, Suriye hükümetinin uzmanlarınincelemelerini rahatlıkla yürütebilmesiiçin “elinden gelen her şeyi yaptığını” ifadeetti. Uzmanların kanıt bulabilmesi önceliklebombanın atıldığı iddia edilen yere girmelerineve orada inceleme yapmalarınaizin verilmesine bağlı. Ayrıca görgü tanıklarıve kurbanlarla konuşma imkânı bulabilmelerigerekiyor. Kimyasal silah kullanıldıysa,bu silahların atıklarını bulabilmek mümkün.Uzmanların aynı zamanda kurbanları muayeneedip, belirli zehirli maddelere maruzkalıp kalmadıklarını anlamak da mümkün.Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütüuzmanları öncelikle Duma’da mümkünolduğunca çok örnek toplamaya çalışacak.Bunlar, yerden, sudan ve binalardan toplanacak.Uzmanlar ayrıca çok sayıda kan vedoku örneği de toplayacak. Otopsilerde, organlardakideğişimler takip edilecek, özelliklede birçok silaha işaret eden akciğerlerkontrol edilecek. OPCW uzmanlarının görgütanıkları, sağlık çalışanları ve kurbanlarınifadelerine başvurma hakları da bulunuyor.Örneğin bombanın atıldığı iddia edilen helikopterigören olmuş muydu? Görgü tanıklarısaldırı sırasında nasıl bir koku almış yada neler duymuşlardı? OPCW’nin Alman uzmanları,izleri yok etmenin kolay olmadığınıbelirtti. “İzleri yok etmek ve binaları zehirdenarındırmak kolay değil” diyen uzmanlar,diğer yandan görgü tanıkları ve doktorlarınifadelerinin de çok önemli kanıtlar olabileceğiniifade etti.Klor gazı içme suyu için önemli ve kullanımıyasak değil. Ancak klor gazını silah olarakkullanmak yasak. Klor gazı çabucak havayakarışıp yok olsa da çevrede izler bırakıyor.OPCW ’li uzmanlar, klor gazı kullanılmasıdurumunda “kimyasal bir imza” bırakmışolacağına dikkat çekti. Suriye’de klor gazınınyanı sıra sarin gazı kullanılan saldırılardüzenlendiği sık sık iddia edildi. Duma’dakisaldırıda da sarin gazı kullanılmış olma ihtimalibulunuyor. Uzmanlar bunu ihtimaldışı bırakmıyor. Kimyasal Silahların YasaklanmasıÖrgütü’nün olay yerinde birkaçgüne ihtiyacı bulunuyor. Bölgeden toplanantüm örneklerin laboratuvarlarda tahliledilmesi gerekiyor. Tüm örnekler OPCW‘nin Hollanda’daki laboratuvarlarına bölüştürülecekve örgütün işbirliği içinde olduğufarklı laboratuvarlara gönderilecek. Tahlilleriniki hafta, sonucun çıkmasının ise dörthaftaya kadar sürebileceği belirtiliyor. Suriyedevletine bağlı yayın organı, Kimyasal SilahlarınYasaklanması Örgütü (KSYÖ) uzmanlarının,kimyasal saldırı düzenlendiği öne sürülenDuma kentine girdiğini duyurdu. Suriyeresmi haber ajansı SANA, Kimyasal SilahlarınYasaklanması Örgütü (KSYÖ) heyetinin kimyasalsaldırı düzenlendiği iddia edilen Dumakentine girdiğini duyurdu.Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad,Şam’ın Duma ilçesinde kimyasal silah kullanıldığıiddiasıyla ABD, Fransa ve İngiltere’ningeçen ay Suriye’ye yaptığı saldırının ardındanilk kez konuştu. İddiaları ‘saçmalık’ olaraknitelendiren Esad 2013’ten beri ülkesindekimyasal silah cephanesinin olmadığınısöyledi. Yunanistan’ın Kathimerini gazetesineröportaj veren Esad, iddiaları yalanladı.“Batı’nın hikayeleri, Suriye ordusunun zaferindensonra başladı. İlk olarak 2013’te teslimettiğimizden beri elimizde kimyasal cephaneyok ve kimyasal silahlar için uluslararasıkurum bunun hakkında araştırma yaptı.Ve elimizde hiç (kimyasal silah) olmadığıaçık ve belgelendi. İkincisi ise, elimizde kimyasalsilah olsa bile, çeşitli nedenlerden ötürükullanmayız. Ancak bu iki nedeni de birkenara koyarsak, farz edelim ordunun kimyasalsilahları var ve savaşın ortasında, neredekullanılmalı? Savaşın sonunda mı? Savaşınortasında kullanılmalı ya da teröristlerinilerlediği yerde, ordu savaşı bitirdiğindedeğil! Biz bölgeyi terk etmeye, bölgeyi kontrol altına almaya hazırız. Bu nedenle Batı,Suriye ordusu zafer kazandıktan sonra hikayeleranlatmaya başladı, öncesinde değil.Biz savaşı bitirdiğimizde, onlar ‘kimyasalsilah kullandılar’ dediler. Duma gibi nüfusunyoğun olduğu bir bölgede kitle imhasilahlarının kullanılması iddialarına karşılık,45 kişinin hayatını kaybettiği söyleniyor,bu kadar kalabalık bir bölgede yüzlerce,binlerce kurban verilmesi gerekir. Üçüncüsü,kullanıldığı iddia edilen kimyasal silahlarneden sadece çocukları ve kadınlarıöldürmüş de, militanları öldürmemiş? Videolarabakarsanız, tamamıyla sahte. Kastettiğimşu, kimyasal silah kullanıldığı zamandoktorlar ve hemşireler nasıl güvendekalıyor? Bu yüzden, bu saçmalık, bu biroyun, bu tamamen ilkel bir oyun. SadeceSuriye ordusuna saldırmak için, çünkü…Niye? En önemli bölüm, teröristler temizlendiğinde,Suriye’yi yıkıma uğratmak isteyenAmerika, İngiltere, Fransa ve diğermüttefikler, esas kartlarından birini kaybettive Suriye’ye saldırmak istemelerininasıl nedeni bu.”Batılı devletler, başkent Şam yakınlarındakikentte 7 Nisan’da gerçekleştirildiğiöne sürülen ve en az 40 kişinin ölümüneneden olduğu belirtilen saldırıdan Esadrejimini sorumlu tutuyor. ABD, İngiltere veFransa saldırıya tepki olarak Suriye rejimineait çeşitli askeri tesislere ortak füze saldırısıdüzenlemişti. KSYÖ uzman heyeti,Batılı güçlerin operasyon düzenlediği günŞam’a ulaşmış ancak heyetin Duma’ya girişineizin verilmemişti. Fransa ve ABD saldırınındüzenlendiği bölgede yapılacak incelemeyedelillerin karartılmış olabileceğigerekçesiyle şüpheyle yaklaşıyor. ABD’ninKSYÖ Daimi Temsilcisi Ken Ward, Ruslarınçoktan bölgeyi ziyaret ettiğini ve delillerle“oynanmış olabileceğini” söylemişti.Fransa Dışişleri Bakanlığı da “Tümüyle Rusve Suriye ordularının kontrolünde olan bölgedekidelil ve temel unsurların kaybedilmişolması son derece muhtemel” açıklamasıyaptı. Fransa’nın bu açıklamasına RusDışişleri’nden tepki geldi. Rusya DışişleriBakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, “FransaDışişleri Bakanlığının neden KSYÖ adınakonuştuğu belli değil. Eğer müfettişler sorunlakarşılaşacak olurlarsa konuyla ilgiliaçıklama yapacaklardır” dedi. Suçlamayı“son derece şaşırtıcı” olarak tanımlayanZakharova, Rusya’nın uzmanların yapacağıincelemeyi desteklediğini belirtti.Zakharova, “Suriye’nin gayrimeşru şekildebombalanmasına katılan Batılı ülkeleri kamuoyunumanipüle etmekten ve uluslararası örgütlerinişlerine karışmaktan vazgeçmeye çağırıyoruz”dedi.Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macronise bugün Avrupa Parlamentosu’nda yaptığıkonuşmada, ortak operasyonla gösterilentepkinin bir “onur” meselesi olduğunu belirterekherhangi bir sorunu çözüme kavuşturmadığınısöyledi. “Üç ülke müdahil oldu ve dürüstolmak gerekirse bu, uluslararası toplumunonuru içindi” diyen Macron, “Bu saldırılar herhangibir sorunu çözüme kavuşturmuyor amaönemli olduklarını düşünüyorum” ifadesinikullandı. Macron, Fransa eski CumhurbaşkanıJacques Chirac tarafından Beşar Esad’a2001 yılında verilen prestijli Fransız Legiond’Honneur nişanının da geri alınması için resmisürecin başlatıldığını söyledi. Türkiye CumhurbaşkanıRecep Tayyip Erdoğan İranlı mevkidaşıHasan Ruhani ile bir telefon görüşmesigerçekleştirdi. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarınınverdiği bilgiye göre, iki lider görüşmedeSuriye’deki son durum ve ikili ilişkileri ele aldı.Görüşmede Erdoğan ve Ruhani,Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunmasıve kalıcı siyasi çözüm bulunması doğrultusundaTürkiye, Rusya ve İran’ın garantörlüğündeyürütülen Astana süreci çerçevesindeki işbirliğinindevam ettirilmesi konusunda mutabıkkaldı. İki lider, söz konusu üç ülkenin sarf ettiğiçabaların sürdürülmesinin önemine vurguyaptı. Erdoğan’ın Ruhani’ye Fransa, ABD veİngiltere’nin Suriye‘ye geçen hafta sonu gerçekleştirdikleriortak operasyon sonrası bölgede tansiyonu yeniden yükseltecek eylemlerdenkaçınılması gerektiğini söylediği belirtildi.Kimyasal silahların kullanımı hususundaTürkiye’nin tavrının öteden beri net olduğunadikkat çeken Erdoğan’ın, şu anda gerilimintırmanmasına mahal vermemenin veolayları kendi bağlamında değerlendirmeninönemli olduğunu belirttiği bildirildi. Görüşmede,Türkiye ile İran arasındaki ekonomikilişkilerin giderek güçlenmesinden duyulanmemnuniyetin de dile getirildiği aktarıldı.Suriye’de kimyasal saldırı gerçekleştirildiğiiddialarının Birleşmiş Milletler GüvenlikKonseyi (BMGK) tarafından soruşturulmasıtalebini reddeden ABD, İngiltere ve Fransa14 Nisan’ın ilk saatlerinde Suriye’ye yönelikfüzeli saldırı gerçekleştirdi. Rusya SavunmaBakanlığı, saldırıda havadan karaya ve kruzolmak üzere 100’den fazla füze fırlatıldığını,füzelerin çoğunun imha edildiği bildirdi. Herne kadar ülkeyi hedef alan füzelerin çoğu,Suriye hava savunma sistemleri tarafındanpüskürtülse de saldırının meşruiyetine yöneliktartışma ve soru işaretleri sürüyor. Zira,Batılı ülkelerin saldırıya gerekçe gösterdiklerisözde kimyasal saldırının gerçekleştiğini kanıtlarnitelikte herhangi bir soruşturma gerçekleştirilmedi.Hatta Batılı ülkeler, iddiaların BMGKtarafından soruşturulmasını talep edenRusya’nın teklifini reddederek olası bir soruşturmayıengellemiş oldu. Eğer Rusya’nın sunduğuteklif kabul edilseydi, daha önce, yardımkuruluşu oldukları öne sürülen ancak çeşitliörgüt bağlantıları ortaya çıkarılan BeyazMiğferler veya benzeri gibi bir örgütün topladığıbulgularla değil bizzat BMGK tarafındansoruşturma gerçekleştirilmesi sağlanacaktı.Ayrıca saldırının ardından Fransa’nınSuriye’nin kimyasal silah programı yürüttüğünedair iddiaların yer aldığı bir istihbaratraporunu basın ve sosyal medyada yer alanbilgileri derleyerek hazırladığını itiraf etmesikrizi farklı bir boyuta taşıdı. ŞimdilerdeKimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü,(OPCW) İngiltere heyeti, Duma’da bir soruşturmagerçekleştirmeye hazırlanıyor. Soruşturmanınyürütülme şekli ve çıkacak sonuç,Suriye’yi hedef tahtasına koyan sürecin gidişatınıbelirleyecek.Rusya, ABD’nin Suriye’de düzenlediğihava saldırısından bu yana en sert açıklamasınıyaptı. Rusya Dışişleri Bakan YardımcısıSergey Ryabkov, Rusya’nın bundan sonraSuriye’ye yönelik gerçekleştirilecek herhangibir saldırıya karşı koyacağını ifade ederek,sert bir şekilde gözdağı verdi.Washington yönetiminin Suriye’de yenibir saldırı planladığını düşünmediğini söyleyenüst düzey Rus diplomat ABD’nin olasıbir saldırısının oldukça kışkırtıcı olacağınıöne sürdü. Rusya Dışişleri Bakan YardımcısıSergey Ryabkov, Rusya’nın bundan sonraSuriye’ye yönelik gerçekleştirilecek herhangibir saldırıya karşı koyacağını söyledi.ABD’nin yeni bir saldırı planı olmadığınıdüşündüklerini belirten Rus diplomat, yenibir Amerikan saldırısının daha sert bir cevapiçin kışkırtıcı olacağını söyledi. SergeyRyabkov, İngiltere’nin kimyasal saldırı iddialarınınodağındaki Duma’ya OPCW gözlemcileriningirişine izin verilmediği iddialarınada yanıt verdi. Rus diplomat, ABDsaldırılarının incelemeyi geciktirdiğini söyledi.Amerika’nın Suriye’ye yaptığı saldırıMeclis’in gündemindeydi. Grup toplantılarındakonuşan liderler konuya ilişkin çeşitlimesajlar verdi. Cumhurbaşkanı TayyipErdoğan’ın hedefinde Suriye saldırısıyla “Türkiyeile Rusya’yı ayırdık” diyen Fransa CumhurbaşkanıEmmanuel Macron vardı. CHP GenelBaşkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise kimyasal silahınkullanımının kesinleşmeden saldırı yapıldığınadikkat çekti, “İddia üzerine bombalayamazsınız”dedi. Konuya ilişkin MHP GenelBaşkanı Devlet Bahçeli de grup toplantısındaaçıklamalar yaptı. Türk Dışişleri BakanlığıAmerika’nın Suriye saldırısını “Tüm insanlığınvicdanına tercüman olan operasyon” şeklindedeğerlendirmişti. Bahçeli, önce Dışişlerine yanıtverdi. Ardından da Bahçeli Suriye CumhurbaşkanıBeşar Esad’ı hedef aldı.